09-01-2019, 03:42 AM
(This post was last modified: 07-09-2022, 01:19 PM by RasitTunca.)
1924 Anayasası
20 Ocak 1921'de yapılan Teşkilat-ı Esasiye Kurtuluş Savaşı yıllarındaki olağanüstü sorunların çözümü için hazırlanmış, dar kapsamlı bir anayasa idi. Cumhuriyetin ilânından sonra yeni bir anayasaya ihtiyaç olduğu görüldü. Yapılan çalışmalar sonucu 1924 Anayasası yapıldı. Anayasanın başlıca özellikleri şunlardır:
1. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
2. Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
3. Yasama yetkisini meclis kullanır. Yürütme yetkisi de, Cumhurbaşkanınca görevlendirilen başbakanın milletvekiller arasında atadığı hükümet aracılığıyla kullanılır. Ancak hükümet TBMM tarafından denetlenir. (Bu durum kuvvetler birliğinin ilkesinin benimsendiğini gösterir)
4. Yargı yetkisi, millet adına bağımsız mahkeme*lerce kullanılır. (Yargının bağımsızlığı kuvvetler birliğine uygun biçimdedir. Çünkü kanunlar TBMM tarafından yapılmıştır)
5. İlköğretimi yapmak zorunludur ve bu öğretim devlet okullarında parasız yapılır.
6. Seçme ve seçilme hakkı yalnızca erkeklere verilmiştir (Kadınlara 1930'da yerel seçimlerde, 1934 yılında milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı verilmiştir)
Not: Kuvvetler ayrılığı 1961 anayasasında yer almıştır.
20 Ocak 1921'de yapılan Teşkilat-ı Esasiye Kurtuluş Savaşı yıllarındaki olağanüstü sorunların çözümü için hazırlanmış, dar kapsamlı bir anayasa idi. Cumhuriyetin ilânından sonra yeni bir anayasaya ihtiyaç olduğu görüldü. Yapılan çalışmalar sonucu 1924 Anayasası yapıldı. Anayasanın başlıca özellikleri şunlardır:
1. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
2. Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
3. Yasama yetkisini meclis kullanır. Yürütme yetkisi de, Cumhurbaşkanınca görevlendirilen başbakanın milletvekiller arasında atadığı hükümet aracılığıyla kullanılır. Ancak hükümet TBMM tarafından denetlenir. (Bu durum kuvvetler birliğinin ilkesinin benimsendiğini gösterir)
4. Yargı yetkisi, millet adına bağımsız mahkeme*lerce kullanılır. (Yargının bağımsızlığı kuvvetler birliğine uygun biçimdedir. Çünkü kanunlar TBMM tarafından yapılmıştır)
5. İlköğretimi yapmak zorunludur ve bu öğretim devlet okullarında parasız yapılır.
6. Seçme ve seçilme hakkı yalnızca erkeklere verilmiştir (Kadınlara 1930'da yerel seçimlerde, 1934 yılında milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı verilmiştir)
Not: Kuvvetler ayrılığı 1961 anayasasında yer almıştır.
Kar©glan Başağaçlı Raşit Tunca
